XIII 商業(yè)和農(nóng)業(yè)（Commerce and Agriculture.）

農(nóng)場——農(nóng)產(chǎn)品（Farm—Produce.）

你們之中的耕田人——those of you engaged in agriculture—ο? γεωργο?ντε? ?μ?ν.

谷物（價格）上漲了，糧食漲價了——the price of corn fell—?παν?στηκεν ? σ?το?.（譯注：英語翻譯意為“谷物價格下降了”，查LSJ中?παν?στημι一詞僅有“使……起來、使……上升”之意）

有一塔蘭同收入的諸農(nóng)場——farms bringing in an income of ￡235—γεωργ?αι τ?λαντον ?χουσαι πρ?σοδον.

邊郊農(nóng)莊——mountain pastures—?σχατια?, φελλε??.（譯注：φελλε?? 按阿里斯托芬古代注疏及蘇達(dá)辭書似主要指雅典所在阿提卡地方的多巖石但表層也有少量土地的一處或一片區(qū)域）

園地，種植園——plantations (vineyards or orchards)—γ? πεφυτευμ?νη.

裸禿的土地，可耕地——arable land—γ? ψιλ?.

栽種（植物以產(chǎn)出）橄欖油（或葡萄酒）——to grow olive-oil (wine)—γεωργε?ν τ? ?λαιον (ο?νον).

耕種土地——to farm—τ?ν γ?ν ?ργ?ζεσθαι, θεραπε?ειν (柏拉圖 Plat.)

農(nóng)作物——plants, crops—τ? ?κ γ?? φυ?μενα.

（奶制）牛油，黃油——butter—?λα?ον ?π? γ?λακτο?.

（土地的）貧瘠，瘠土——barrenness (thin soil)—τ? λεπτ?γεων.

應(yīng)季的農(nóng)產(chǎn)品——produce in season—τ? ?ρα?α.

葡萄樹栽培（技藝）——vine-dressing—? ?μπελουργικ?.

適足用來放牧和耕作的土地——Land enough for pasture and tillage—χ?ρα ?καν? ν?μειν τε κα? ?ρο?ν.

以犁將……裂出田畦，用犁把……劃出田埂——to break up land into furrows with the plough—?ρ?τρ? ?να??ηγν?ναι (希羅多德 Herod.)

稀奶油，淡奶油——cream—τ? ?φιστ?μενον (γ?λα) (希羅多德 Herod.)

播種得丑惡收獲得惡劣，自作自受——to reap as one sows (諺語 prov.)— α?σχρ?? μ?ν ?σπειρα? κακ?? δ? ?θ?ρισα?.

在巖石上播種，徒勞無功——to sow on stony ground (意為努力白費(fèi)了的諺語prov. of wasted labour)—σπε?ρειν ε?? π?τρα? τε κα? λ?θου?.

夏收刈獲大麥——to reap barley—κριθ?? θερ?ζειν.

碾磨谷物——ground corn—σ?το? ?ληλεσμ?νο?.

飼養(yǎng)馬匹——to breed horses—?πποτροφε?ν.

馴服（動物）——to tame (an animal)—τιθασε?ειν.

牧養(yǎng)羊群，蓄養(yǎng)四足牲畜——to tend flocks (i.e., any four-footed tame animals)—πρ?βατα ποιμα?νειν.

當(dāng)饑饉臨于萬民上時，當(dāng)饑荒發(fā)生在所有人群中的時候——when there was a world-wide famine—σιτοδε?α? παρ? π?σιν ?νθρ?ποι? γενομ?νη?.

商貿(mào)——制品（Business—Manufactures.）

貿(mào)易市場關(guān)了，商埠關(guān)閉了——the ports are closed—τ? ?μπ?ρια κεκλειμ?να ?στ?.

商品多無人購買，售賣商品多有艱難——there was much difficulty in selling goods—πολλ? ?πρασ?α ?ν.

手工制品，產(chǎn)品——manufactures—τ? δημιουργουμ?να (柏拉圖 Plat.)

工作，行當(dāng)——business—?ργασ?α.

低于其價值——below its value—?λαττον τ?? ?ξ?α?.

從干某事中獲利，以做某事營利，靠某工作賺錢——to make a profit of …(比喻表達(dá) metaph.)—?ργολαβε?ν ?ν τινι; 對照 cf. μισθαρνε?ν“掙工資干活”，“受雇工作”.

和某人在某種買賣上做生意——to have business with—χρηματ?ζεσθαι, πρ?ττειν, τιν? περ? τινο?.

從某事上獲取利益——to reap profit from a thing—λ?μμα λαβε?ν ?π? τινο?.

分期付款——to pay by instalments—ταξ?μενο? ?κτ?νειν; κατ? χρ?νου? ?ποδο?ναι.

約集市人滿之時，午前，上午——in the forenoon—περ? πλ?θουσαν ?γορ?ν.（譯注：另一個相對的表達(dá)為?γορ?? δι?λυσι?“集市散場”，“正午稍過之時”）

理發(fā)店，皮革店，香水店——a barber’s, leatherseller’s, perfumer’s shop—κουρε?ον, σκυτοτομε?ον, μυροπ?λιον.（譯注：σκυτοτομε?ον 也特指皮鞋店）

作坊鋪子，店鋪——a shop—?ργαστ?ριον.

他曾（雇傭）有銅匠們，他曾雇過銅匠師傅們?yōu)樗ぷ鳌猦e was proprietor of a brass-foundry—?κ?κτητο χαλκοτ?που?.

熔化掉銅像——to melt down a bronze statue—χαλκο?ν ?νδρ?αντα συγχωνε?ειν.

采礦的工場，礦場——mining works—?ργαστ?ριον μεταλλικ?ν.

根據(jù)合約給出一尊（完成了的）雕像——to get a statue made according to a written contract—?νδρ?αντα ?κδιδ?ναι κατ? συγγραφ?ν.

貿(mào)易，交易——commerce, exchange—? μεταβλητικ? (略去 sc. τ?χνη) (亞里士多德 Arist.)

旅行商人，長途貿(mào)易批發(fā)商——wholesale merchants—?μποροι.

零售攤販——retail dealers [1]—κ?πηλοι.

女作坊工，女店員——shopwomen—α? ?π? ?ργαστηρ?ων καθεζ?μεναι.

樣品，（比雷埃烏斯的）市集——a sample (also warehouse for storing goods)—δε?γμα.

叫賣腌魚——to hawk, cry salt fish—τ? τ?ριχο? ?ποκηρ?ττειν.

魚市——the fish-market—ο? ?χθ??, ? ?χθυ?πωλι? ?γορ?.

市場督察員——market-superintendents—ο? ?γοραν?μοι.

放高麗貸的行業(yè)，放代行當(dāng)——banking, exchange, money-business—τοκισμ??.

柜坊業(yè)——進(jìn)出口（Banking—Export and Import.）

柜坊錢商——the bankers—ο? τραπεζ?ται, ο? ?π? τ?ν τραπεζ?ν.

用某人的柜坊（處理事務(wù)），和某人的柜坊有業(yè)務(wù)往來——to bank with some one—χρ?σθαι τ? τραπ?ζ? τιν??.

（委托柜坊保管的）存款——a deposit at the bank—παρακαταθ?κη.

柜坊賬戶——a banker’s account—τραπεζιτικ?? λ?γο?.（譯注：伊索克拉底演講辭第十七篇與該詞組同名異義，其意為“關(guān)于柜坊主之辭”）

大量錢財由錢商們經(jīng)手——a great deal of money passes through bankers’ hands—ο? ?π? τα?? τραπ?ζαι? πολλ? χρ?ματα διαχειρ?ζουσιν.

購入或兌換金幣——to exchange gold for silver—χρυσωνε?ν.

開柜坊，當(dāng)錢商——banking—τ? τραπεζιτε?ειν.

找兌小額錢幣——to change gold for smaller coins—κατακερματ?ζειν.

偽造的錢幣，假幣——false coin—?ργ?ριον κ?βδηλον (反義詞 opp. Δ?κιμον“真幣”); 對照 cf. παρακ?πτειν“私鑄偽幣”，“偽造假幣”.

從某人處盜用某物——to embezzle—?φαιρε?σθα? τιν?? τι; (of public monies——對于公款) κλ?πτειν τ? δημ?σια, σφετερ?ζεσθαι.

偽造欺詐之物——a forgery (general), a fraud—πλ?σμα τι κα? σκευ?ρημα.

他偽造石章解開了（纏起來的）信件——he forged a seal and opened the letter—παραποιησ?μενο? σφραγ?δα λ?ει τ?? ?πιστολ??.

重鑄（新估值的）錢幣，使錢幣貶值，偽造（文件等）——to forge (a document)—παραχαρ?ττειν; 對照 cf. Διαφθε?ρειν”篡改”.

預(yù)交的押金，定金——a deposit, earnest-money—???αβ?ν, τ? προτ?μιον, ? πρ?δοσι?.

船舶或出海貨物抵押貸款——lending money on ships or exported goods, bottomry— ?κδοσι?, τ?κοι ναυτικο?.

運(yùn)費(fèi)——freight, money paid for transport—?γωγ?? μισθ??, τ? να?λον.

僅算出航的（往返航行的）貨物抵押高麗貸款——a loan on freightage for the journey out (and back)— δ?νεισμα ?π? να?λ? ?τερ?πλουν (?μφοτερ?πλουν).

[2] 一塊半塔蘭同——1 and 1/2 talent (￡352)—τρ?α ?μιτ?λαντα.

[3] 兩塊半塔蘭同——2 and 1/2 talents—τρ?τον ?μιτ?λαντον.

作為貨物押運(yùn)員一起出航——to sail as supercargo—συμπλε?ν διοπτε?ων τ?ν να?ν.

出邦賣貨，出口——exportation—κατακομιδ? (字面義 lit., bringing down to the sea for export——走海路運(yùn)到海濱以出口售賣), ?κκομιδ?, ?ξαγωγ?, τ? ?ξεμπολ?ν.

進(jìn)口的糧食——imported corn—σ?το? ?πε?σακτο?.

出口商品——articles of export—τ? ?ξαγ?γιμα (反義詞 opp. τ? ε?σαγ?γιμα——進(jìn)口商品).

入邦購貨，進(jìn)口——importation—?ντ?ληψι?, ?σκομιδ?, ?παγωγ?.

糧食進(jìn)口售賣督察員——inspectors of corn imports—ο? σιτοφ?λακε?.

由進(jìn)口貨物而得的稅款，進(jìn)口關(guān)稅——import duty—φ?ρο? ? ?π? τ?ν ε?σαγωγ?μων φορτ?ων.

運(yùn)輸糧食，進(jìn)口糧食——to import corn—σιτηγε?ν.

拮據(jù)合約，借契——a bond in acknowledgment of a loan—συμβ?λαιον, συγγραφ?.

商事合同——mercantile contracts—τ? συμβ?λαια, τ? ?μπορικ?; 對照 cf. συνθ?και“條約”或“協(xié)定”, συγγραφα?“盟約”或“契約”.

字據(jù)，收條——an acknowledgment, I.O.U.—χειρ?γραφον, ?ποχ?.（譯注：英文翻譯中I.O.U.意為“借條”，而LSJ中χειρ?γραφον意偏“手寫單據(jù)”，?ποχ?意偏“收據(jù)”）

用于進(jìn)口雅典的（貨物貸款）契約——a bond for money lent on freights to Athens—τ? ?θ?ναζε συμβ?λαια.

信貸——利率（Credit—Rate of Interest.）

結(jié)清我欠的債主們（的債務(wù)）to settle with, satisfy my creditors—διαλ?ειν ο?? ?φειλον.

破產(chǎn)——to become bankrupt—?νασκευ?ζεσθαι, ?κστ?ναι τ?ν ?ντων, χρ?μασιν ?πειπε?ν.

賒賬購物——to buy on credit—?π’ ?ναβολ? ?ν?ν ποιε?σθαι.

誠信對于生意乃一切中最重要的起步憑資——credit is the soul of commerce—π?στι? ?φορμ? πασ?ν μεγ?στη πρ?? χρηματισμ?ν.

本錢，資本，資金——capital—? ?φορμ?; (與利潤為反義詞 as opp. to interest) τ? το? ?ρχα?ου κεφ?λαιον.

利息——interest—τ?κο?.

借入（放出）帶（高）利息的貸款——to borrow (lend) at interest—?π? τ?κ? δανε?ζεσθαι (δανε?ζειν).

本金——the principal—τ? ?ρχα?ον, τ? κεφ?λαιον.

百分之一的利息（五十分之一的利息）——interest at 1 (2) per cent—? ?κατοστ? (πεντηκοστ?).

百分之十的利息——10 per cent—?π? π?ντε ?βολο?? (i.e., five obols per month for every mina——即1姆那每月生5奧波洛利息), or τ?κοι ?πιδ?κατοι (i.e. interest at the rate of a tenth——即什一利率，十分之一的年息).

（1姆那每月）生8奧波洛利息，百分之十六的年息——16 per cent—?π’ ?κτ? ?βολο??.

半姆那的利息，百分之十七點(diǎn)二五的年息——17 and 1/4 per cent—?μιμνα?ο? τ?κο?.（譯注：查LSJ及劍橋古希臘語詞典均未見到?μιμνα?ο?這一形容詞形式，且譯者無法還原百分之十七點(diǎn)二五，因此該詞組真實含義難以確定）

（1姆那每月）生1德拉克馬利息——12 per cent—?π? δραχμ?.

八分之一的年息——12 and 1/2 per cent——?π?γδοοι τ?κοι. [4]

五分之一的年息——20 per cent—τ?κο? ?π?πεμπτο?.

（1姆那每月）生兩個半奧波洛利息，二十分之一的年息——5 per cent—?π? τρ?τ? ?μιοβολ??; 對照 cf. ε?κοστ?“二十分之一的稅率”.

償還利息——to bring in interest—τοκοφορε?ν.

利息的利息，復(fù)利——compound interest—τ?κοι τ?κων, τ?κοι ?π?τοκοι.

佃主（自耕農(nóng)）（或雇主）……佃農(nóng)（或傭工）……——the landlord …the tenant—? μισθ?ν (? γεωμ?ρο?) …? μισθο?μενο? (德摩斯梯尼 Dem.)

（租給佃戶住的）合宿房舍產(chǎn)出租金來——a dwelling-house (let to tenants) brings in rent [5]—συνοικ?α να?λον φ?ρει.

產(chǎn)生利息的財產(chǎn)——property bringing in interest—χρ?μα ?νεργ?ν (反義詞 opp. ?ργ?ν——閑置的財產(chǎn)).

房產(chǎn)地產(chǎn)田產(chǎn)，不動產(chǎn)——real property—?γγειο?, φανερ? ο?σ?α; 對照 cf. ?γρο?“田地”, κλ?ρο?“農(nóng)場”，“農(nóng)莊”.

把可見的財產(chǎn)換成錢，拿房產(chǎn)地產(chǎn)田產(chǎn)換錢——to convert real property into money—φανερ?ν ο?σ?αν ?ξαργυρ?ζειν; 對照 cf. ?φαν? καταστ?σαι τ?ν ο?σ?αν“使錢財不顯于人”，“把錢藏起來”.

擔(dān)保物，作為動產(chǎn)的典當(dāng)物——security on movable property—?ν?χυρον.

作為房產(chǎn)田產(chǎn)地產(chǎn)的抵押物——security on real property—?ποθ?κη.

已抵押出去的財產(chǎn)——property mortgaged—ο?σ?α ?π?χρεω?.

將一處房產(chǎn)標(biāo)記為已被抵押的——to mark a house as mortgaged—?ρον (a stone slab——作標(biāo)志的石板) ?πιστ?σαι ?π? τ?? ο?κ?α?.

未被標(biāo)識的地產(chǎn)，未被抵押的地產(chǎn)——an unencumbered estate—?στικτον χ?ριον.

抵押（某物）以借貸——to borrow (lend) on mortgage—?ποτιμ?ν.（譯注：該詞近義詞為?ποτιθ?ναι，而兩詞中動態(tài)?ποτιμ?σθαι和?ποτ?θεσθαι都表示貸款方“拿到抵押物而提供貸款”）

[1] 對于一般的商品售賣，見柏拉圖理想國第二卷371頁?！狥or the sale of goods in general, cf. Plat. Rep. ii. p. 371.

[2] 貨幣的真實購買力及其價值與其它商品的比率可通過實際價格最好地得以展示。由此， 1麥迪姆諾的谷物在公元前600年時價格為1德拉克馬，在公元前390年時為3德拉克馬，在公元前335年時為5德拉克馬，而在公元前328年時民眾頒布的一道法案將用作厄留西斯神廟的祭品的1麥迪姆諾的小麥的價格限定在6德拉克馬。與此類似，在公元前410年時一頭作犧牲用的牛價格為51德拉克馬，而在公元前347年時為77德拉克馬，在公元前329年時為400德拉克馬。參考古斯塔夫 希爾伯特所著《希臘城邦古風(fēng)物手冊》（Handbuch der griechischen Staatsalterthümer von Gustav Gilbert）第二部第369頁?！猅he true purchasing power of money, the ratio of its value to other commodities, is best shown by actual prices. Thus a medimnus of corn cost in 600 B.C. 1 drachma, in 390 B.C. 3 drachmas, in 335 B.C. 5 drachmas, whilst in 328 B.C. a decree of the people fixed the price of a medimnus of wheat for offering at the Eleusinian temple at 6 drachmas. Similarly, in 410 B.C. an ox for sacrifice cost 51 drachmas, in 347 B.C. 77 in 329 B.C. 400. Cf. Gilbert, Staats Alt. ii. 369.

[3] 阿提卡貨幣單位進(jìn)位制表：

6??????????? 奧波洛 ????????????? =??????????? 1??????????? 德拉克馬?????????? =??????????? 約1法郎

100??????? 德拉克馬?????????? =??????????? 1??????????? 姆那??????????????????? =??????????? 約4英鎊

60????????? 姆那?????????????????? =??????????? 1??????????? 塔蘭同?????????????? =??????????? 約235英鎊

由此1? 奧波洛 ????????????? =??????????? 約一毛五分法郎（1法角【décime】 5生丁【centime】）

（譯注：此處古代與近代貨幣及近代貨幣間的換算參考的可能是1899年本書第一版出版時的匯率）

23The Attic money-table:—

6 ?βολο? ????????????????????????? = 1 δραχμ? ?????? = about a franc.

100 δραχμα? ?????????????????? = 1 μν? ????????????? = about ￡4.

60 μνα? ??????????????????????????? = 1 τ?λαντον ??? = about ￡235.

Thus 1 ?βολ?? ??????????????? = about 1 1/2 d.

[4] 即以每年支付利息的資金比例所表示的利息?！狪.e., the interest expressed by the proportion of capital paid as interest per annum.

[5] 根據(jù)伊賽奧斯演講辭第十一篇第42段，值150姆那的特里亞的地其租金為12姆那，即資產(chǎn)所值的百分之八，而一座值5000德拉克馬的農(nóng)場其年租金為600德拉克馬，即地產(chǎn)所值的百分之十二。另外，一座位于厄留西斯的房產(chǎn)其租金為該產(chǎn)所值的百分之八又七分之四。（譯注：對于“厄留西斯的房產(chǎn)”一段的計算，文本中沒有單獨(dú)說明厄留西斯房產(chǎn)的租金，或許該計算是假定位于梅里特的值3000德拉克馬和位于厄留西斯的值500德拉克馬的兩處房產(chǎn)租金相對于房產(chǎn)估值的比例相同，因而將兩處房產(chǎn)的總租金3姆那即300德拉克馬除以兩處總估值3500德拉克馬得到的3/35，即百分之八又七分之四；對于“農(nóng)場”一段的計算，除該演講辭第44段提到俄艾諾伊一處值5000德拉克馬的房產(chǎn)之外，該處房產(chǎn)的租金或600德拉克馬這個數(shù)據(jù)無法在該演講辭或與之相關(guān)的德摩斯梯尼演講辭第四十三篇中找到，譯者并不清楚該數(shù)據(jù)是如何得到的）——According to Is. ii. 42, land in Thria worth 150 minae brought in 12 minae rent, i.e., 8 per cent of the capital, and a farm worth 5000 drachmae yielded 600 drachmae as rent yearly, i.e., 12 per cent. Also a house at Eleusis brought in rent at the rate of 8 and 4/7 per cent of the capital.